Doğum Lekeleri – Doğumdan Bir Yıl Sonra

Yeni doğan bebeklerde çeşit çeşit doğum lekeleri görülebilir. Bunların bazıları küçük, bazıları büyük, bazıları düz, bazıları kabarık, değişik renk ve tonlarında olabilir. Bazı lekeler kısa sürede yok olur, bazıları küçülür, bazıları hayat boyu yerinde kalır. Çok azı ameliyatla alınır ya da alınmalıdır. Çocuğunuzda bulunan bir leke büyük bir olasılık ile ya kendi kendine küçülecek ya çocuğunuz büyüdüğü için gözünüze küçülmüş gibi gelecektir, ya da siz alıştığınız için fark etmeyeceksiniz. Aşağıdaki bilgilerde, doğumdan bir sene sonraki leke çeşitleri ve sizin ne yapmanız gerektiği hakkında yararlı fikirler bulabilirsiniz.

Somon lekesi (nevus simplex): Çeperleri düzensiz ve açık pembe renkli olan bu lekeler (“leylek ısırığı” da denir) yeni doğan bebeklerin %40- 45’inde bulunabilir. Genellikle göz kapaklarında, alnın aşağı kısmında ve en çok da ensede bulunur. Göz kapaklarında bulunanlar genellikle bir sene içinde kaybolur. Alındakilerin kaybolması biraz uzun sürebilir. Ensedekiler ise hiç kaybolmayabilir, ancak daha sonra saçla örtülür. Bazen kaybolmuş gibi görünse de ağlama veya egzersiz yapma gibi efor sarf edilen durumlarda tekrar ortaya çıkabilir.

Şarap lekesine benzeyenler (Portwine lekesi – nevus flammeus): Bunlar daha nadir (200 çocuktan birinde) görülür. Renkleri pembeden koyu mora, koyu tenlilerde siyaha kadar değişebilir. Bunların çeperleri kesin çizgili olup yayvandır ve vücudun her hangi bir yerinde olabilir. Bazıları deri üstünde kabarıklık yapabilir. Ender olarak bazı anomalilerle birlikte olabilir. Bu konuda bir şüpheniz varsa doktorunuza başvurun. Bu lekeler tonlarını değiştirebilirler, fakat nadiren tamamen yok olurlar. Eğer kamuflaj gerekiyorsa, kapatıcı özelliği olan kozmetikler işe yarayabilir. Araştırmalar, “Pulse-Dyed Laser” adh tedavinin iz bırakmayan iyi bir teknik olduğunu göstermiştir. Diğer taraftan argon lazeri tedavisinin on altı yaşın altındaki çocuklarda iz bırakma olasılığı vardır. Konuyu, bir çocuk cilt hastalıkları uzmanı ile görüşmeniz gerekebilir.

Çileğe benzeyen lekeler (hemangioma): Birinci senenin sonu itibarı ile ortaya çıkan bu lekeler çocukların %8 veya 10’unda görülür. Bunlar çilek kırmızısı renginde, çeperi oldukça kesin belirli, hafif kabarık olan boyutları bir çil büyüklüğü ile 1 ila 1,5 cm arasında değişen lekelerdir. Kılcal damarlarla beslenen bu lekeler çok büyürlerse zamanla grileşirler. Bu lekeler, çocukların %50’sinde beş yaşına kadar %70’inde yedi yaşına kadar ve %90’nında dokuz yaşına gelene kadar yok olur.

Çilek lekelerine, problem oluşturmadıkça (göz kapağında bulunup görmeyi etkilemiyorsa, enfekte değilse, kanama yoksa ve büyümüyorsa) müdahale etmemek gerekir. Çok sayıda hemangiomu olan çocuk, doktora götürülmelidir. Ender vakalarda bunların ameliyatla, steroidlerle, basınç uygulayarak, argon lazeriyle, kriyo terapiyle veya radyoterapiyle tedavisine ihtiyaç duyulabilir.

Kavernöz hemanjiyom. Bunlar çilek lekelerine benzerler, yalnız daha geniş kılcal damarlardan oluşurlar. Renkleri koyu mavi olup, çeperleri kesin belirli değildir. Nadir olarak (sadece 100 çocuktan 1 veya 2 sinde) görülürler. Yok olmaları biraz uzun, yani ergenliğe girene kadar sürer. Bazen iz bırakabilirler. Tedavisi çilek lekesindeki gibidir.

Moğol lekeleri. Bu mavimsi siyahımsı lekelerin görünüşleri ufak morluklara benzer ve en çok sırtta ve kalçada bulunur. Nadiren bacaklarda ve omuzda rastlanır. Genellikle zencilerde (% 98.8), Asya kökenlilerde (% 81) ve buğday tenlilerde (% 70) görülür. Bu benekler birinci senenin sonuna gelmeden yok olurlar. Nadiren, sonraki dönemlerde ortaya çıkarlar ve yetişkinlikte görülürler.

Café an lait (Sütlü kahve renkli) lekeler. Bu yayvan lekelerin tonları açık bejden (bol sütlü kahve), koyu kahverengine (bir iki damla sütlü kahve) kadar değişir ve genellikle yaşam boyu devam eder. Eğer gerekiyorsa makyaj ile kamufle edilebilir. Eğer çocuğunuzda bu lekelerden çok sayıda varsa doktorunuza gösterin. Bunlar, kalıtımsal başka bir hastalıkla bağlantılı olabilir.

Doğuştan gelen, pigmentli benler (mol). Küçükleri her 100 çocuktan birinde görülen, açık kahveden siyaha kadar değişik tonlarda, çocuk büyüdükçe büyüyen benlerdir. Birdenbire büyüme, şekil veya renk değişikliği söz konusu değilse korkulacak bir durum taşımaz. Yayvan veya kabarık olabilen daha büyüklerinin boyutları ise bir liranın büyüklüğünden, ufak bir top kavun büyüklüğüne kadar değişebilir. Küçüklerinden daha az rastlanan ve üzerinde kıllar bulunan bu benler kötü huylu olabilir. Genellikle tavsiye edilen önlem, bunların ve şüpheli bazı küçük benlerin ameliyatla alınmasıdır. Eğer alınamıyorsa doktor tarafından düzenli olarak kontrol edilmeleri gerekir.

Sonradan oluşan benler. Çoğu açık tenli insanlar hayatları boyunca küçük benler edinebilirler, fakat bunlar genellikle beş yaşından sonra ortaya çıkar. Çocuğunuzda yeni ortaya çıkan bir ben, eğer boyutları kalem silgisinden daha büyükse, net olmayan sınırlara sahipse ve değişik tonlar içeriyorsa hemen doktora gösterilmelidir.