Bebekler İçin Oyun Grupları ve Atölyeleri
Oyun çocuğun işi ve en ciddi uğraşıdır. Oyun grupları ve atölyeleri bebeklerin sosyalleşebilecekleri, akran temasını sağlayabilecekleri, öğrenebilecekleri, eğlenebilecekleri, duygusal ,bilişsel, ve fiziksel olarak ihtiyaçlarının karşılanabileceği bir oluşum alanıdır. Bu alanda oyun grupları ve atölyeleri koruyucu, önleyici ve müdahale edici çalışmalar içerir.
Kimi zaman grupla kimi zaman bireysel uygulanabilen oyun grupları ve atölyelerinde ebeveyn katılımı önemli yer tutar. Grup dinamiği açısından süreçte ebeveyn değişikliğinin yapılmaması önemlidir. Sürecin başında ve sonunda ebeveynlerle paylaşımda bulunulur. Kimi zaman bu paylaşımlara sürecin ortalarında da gerek duyulabilir. Erken çocukluk döneminde hatta bebeklikte, herhangi bir sorun oluşmadan önce neler yapılabileceği, hangi konulara dikkat edilmesi gerektiği ebeveynlerle paylaşılır. Ayrıca ebeveynlere sosyal destek ve paylaşım alanı bulma, ebeveyn farkındalığı kısmında katkı sağlar.
Günümüzde pandeminin ve şehirleşmenin etkisiyle doğadan fazlasıyla kopmak durumunda kalan bebekler için oyun grupları ve atölyeleri iyi birer seçenektir. Avusturalya, İngiltere gibi ülkelerde yoğun olarak kullanılan oyun grupları ve atölyeleri ülkemizde de hızlıca önem kazanmaktadır. Oyun grupları normal gelişim gösteren veya göstermeyen çocuklar ve bebekler için içerik ve müdahale konusunda farklılıklar gösterebilmektedir. Normal gelişim gösteren bebeklerde gelişimi destekleyici, daha keyif ortamı oluşturulan, gönüllülük esasına dayalı ailelerin bir araya toplandığı grupladır. Diğer grup ise daha yapılandırılmış olan müdahaleler içeren gruplardır. Oyun grupları rutin içerisinde belli bir süre bir araya gelirken oyun atölyeleri tek seferlik olarak düzenlenir.
Oyun grupları ve atölyelerinde çocuğun içinde bulunduğu gelişim dönemi, ortam/materyal seçimi ve ebeveyn katılımı en önemli konulardır. Gruplar oluşturulurken 0-18 ay, 18-24 ay, 18-36 ay, 3-6 yaş gibi gelişim dönemlerinin ayrımına dikkat edilmesi gerekir. Oyun grupları çocuk için uygun şartların oluşturulduğu ortamlarda özenle seçilmiş malzemeler ve uzman eşliğinde yürütülmelidir. Bu uzmanlar ise psikolojik danışmanlar, psikologlar, çocuk gelişimi uzmanları ve okul öncesi öğretmenleridir. Oyun grupları haftada 1 ya da 2 gün toplanır ve 50-60 dakika civarında sürer. Oyun atölyelerindeki tek fark ise tek seferlik buluşmaların olmasıdır.
Oyun içeriği olarak doğada kolaylıkla erişebilen her şey bebek için bir keşif aracı olabilir. Doğada bulunan materyaller çocuk için aslında birer oyuncaktır. Bebeğin doğayı bir sepet/kova içerisinde çocuğun keşfetmesi sağlanır. Burada ister bireysel ister grup olsun materyallerin sağlığa zararlı olmayan malzemelerden yapılmış olması önemlidir. Ayrıca bebeklikte keşfetmenin en önemli aracı ağız olduğu için bu konu daha da hassaslaşacaktır. Materyal seçerken dikkat edilmesi gereken bir nokta ise bebeğin hayatında var olan şeylerin bebeğe öncelikle sunulmasıdır. Yani öncesinde bebek için tanıdık malzemeler olan su, pirinç vs. daha sonrasında slime, nişasta benzeri ürünler devreye girecektir. Bebek gruplarında az materyal bulundurulması önem taşır. Fazla oyuncak ya da malzeme bebek için karmaşa yaratacak ve belli bir oyuncağı keşfedebilmesi için yeterli zamanı ondan çalacaktır.
Ebeveynler veya bakım verenler bebeklerin ilk öğretmenidir, bu sebeple oyuna ve gruba aktif olarak katılımları önemlidir. Bir yandan ebeveynlik becerileri gelişirken bir yandan da diğer ebeveynlerle bağlantıda kalma, bolca uygulama yapma ve farkındalık kazanma fırsatı yakalarlar.
Nurdan Işık