Doğum sonrası yaşanılan psikolojik değişiklikler genelde kadınlarla ilgili gibi gözükse de, erkekler de doğumdan etkilenirler. Bazı babalar doğum sonrası ruh haline savunmasız yakalanabiliyorlar.

Hamilelik ve doğum sonrasında annelerin ruh halinde değişimler, endişeler ve sinirlilik halleri söz konusu oluyor. Yorgunluk, telaşlı bebek, hormonal değişiklikler ve zayıf bir sinir sistemi dahil olmak üzere kadınlar depresyona itilebiliyor. Peki, ya erkekler?

Yeni anneler gibi, yeni babalar da bunalmış ve çok endişeli hissetmekten muzdarip olabilir. Erkeklerde doğum sonrası depresyon kendisini sinirlilik hali, öfke, kırgınlık ve saldırganlık olarak gösterir. Bu süreçte erkekler daha uzun çalışma saatleri, ev dışında sosyallik, şiddetli patlamalarla streslerinden kaçmaya çalışırlar. Erkeklerde doğum sonrası depresyon baş ağrısı ya da mide ağrısı gibi açıklanamayan fiziksel problemler olarak da kendisini gösterebilir.

Hormones and Behavior dergisinde yapılan bir çalışmada, yeni bir babanın hormonal seviyelerinin de değişebileceği ve testosteron seviyesi düşük erkeklerin doğum sonrası depresyon yaşama olasılığının daha yüksek olduğu gösterilmiştir.

Hormonal değişiklikler doğum sonrası depresyonu tetiklese de önemli olan konulardan biri de resmin bütününe bakmaktır. Günümüzde babalar çocuklarının hayatında, geçmişe göre daha aktif yer alırlar. Toplumsal değişimlerle birlikte, nasıl iyi bir baba olunacağı konusunda baskılar ve belirsizlikler ortaya çıkmıştır. Bir kadına göre, erkekler daha az aile desteğine sahiptir. Tüm bunlar bir araya geldiğinde erkeklerde güvensizlik, suçluluk ve kaçma arzusu ortaya çıkabilir.

Bu streslerin yanında eş faktörü de önemlidir. Yeni anneliğe geçiş sürecinde, yeni doğum yapmış bir eşe bakma sorumluluğu da, erkeklerin bu dönemde hissettikleri büyük bir sorumluluktur. Özellikle eşi doğum sonrası depresyon yaşayan bir babanın, bu depresyonu yaşamasının olasılığı da artmaktadır.

Peki, doğum sonrası depresyon yaşayan bir babaysanız ne yapmalısınız?

Özellikle duygusal sorunlar söz konusu olduğunda, toplumumuzda yardım istemenin “erkeklik dışı” olduğuna dair bir yaygın fikir vardır ve bu doğru değildir. Doğum sonra depresyon belirtileri gösteren erkeklerde genellikle, zayıf görünme korkusu yardım alma arayışına karşı bir engeldir. Yardım istemekten ve destek almaktan korkmamalısınız. Ya da çevrenizde doğum sonrası stresten endişe duyan bir baba tanıyorsanız, ona destek olmak ve duygularıyla ilgili konuşmak önemlidir. Yeni ebeveynlik sadece mutluluğu ifade etmez. Öfke, endişe veya üzüntü hislerini de içinde barındırır. Bunun için kendinizi suçlu hatta kusurlu görmemelisiniz. Dile getirmek ve başkalarından destek almak, hislerinizin zamanla pozitif hislerle yer değiştirmesinde size yardımcı olacaktır.

Eğer, tüm bu belirtileri yaşıyor, kendinizi içinden çıkılmaz bir durumda hissediyorsanız ve durumun daha ciddi olduğunu düşünüyorsanız, bu alanda profesyonel bir uzman destek almaktan çekinmemelisiniz.

Psikolog Tuğçe Özmen